Sandra, referentieverzorgende dementie bij Villers, vertelt
Ondertussen weet je al dat de verzorgenden van Villers hun diensten ook ter beschikking stellen in geval van (beginnende) dementie. Maar waarvoor kan je precies bij hen terecht - en wie zijn de mensen achter deze verzorgenden? Wij spraken met Sandra, referentieverzorgende dementie bij Villers. Zij vertelde ons met veel liefde wat meer over haar functie.
Hoi, Sandra! Kan je jezelf even voorstellen?
Ja, hoor! Ik ben Sandra, referentieverzorgende dementie in regio Wijnegem-Schilde. Dat doe ik ondertussen al een tweetal jaar. Ik specialiseer me, naast mijn ‘gewone’ job als verzorgende, in zorg met een focus op dementie. Zo geef ik regelmatig vormingen, maar blijf ik mezelf ook bijscholen met behulp van lezingen, literatuurstudies, workshops, enzovoort.
Bij Villers krijgt elke verzorgende de kans om zich op te geven tot referentieverzorgende binnen een specifiek kader. Zo ben ik dat binnen dementie, maar hebben we ook referentieverzorgenden binnen kansarmoede. Binnen elke regio vind je meestal twee verschillende verantwoordelijken, die geselecteerd worden op een aantal eigenschappen. Het is tenslotte belangrijk dat je de juiste personen, die goed om kunnen met zeer specifieke situaties, in deze functies plaatst. Hiervoor volgen we allemaal een vorming, met een mooi getuigschrift als resultaat. Enneuh… Daar ben ik trots op! (lacht)
Gebruiken jullie bepaalde spelletjes of activiteiten om het geheugen te trainen?
Jazeker. Maar vooraleer we hiermee kunnen beginnen, is het belangrijk dat we weten wie de persoon achter de dementie is. We zitten daarom samen met kinderen en mantelzorgers, en stellen hen honderduit vragen over de levensgeschiedenis van onze cliënt. Op deze manier ontdekken we hoe ze in elkaar zitten, waar ze van houden en waar ze energie uithalen… - zodat we er de rest van onze activiteiten op kunnen baseren.
“Wij gaan op zoek naar de persoon achter de dementie. Waar houden ze van en waar halen ze energie uit? Da’s het allerbelangrijkste om hen goed te kunnen helpen.”
Wanneer we dit allemaal weten, gaan we aan de slag. We zorgen voor een gepersonaliseerd activiteitenschema - en houden rekening met mimiek en intonatie van de cliënt. Merken we dat ze gefrustreerd raken? Dan schakelen we om naar een andere aanpak - of een andere activiteit. Denk aan:
- Ons huisgemaakt spel “Remembory”: een soort memospel met foto’s van vroeger, dat hen terugbrengt naar vroeger.
- Inspelen op geur: was iemand bijvoorbeeld graag in de tuin bezig? Dan voorzien we een klein kruidentuintje in huis om te onderhouden.
- Inspelen op smaak: we proberen een comfortabel smakenpallet te voorzien, met zaken waarvan we weten dat ze ze graag lusten. Daarnaast proberen we hen ook altijd actief te betrekken bij het koken.
- Inspelen op geluid: we zetten muziek op waarvan we weten dat ze er gek op zijn. Muziek is één van onze meest succesvolle triggers: zelfs mensen die normaal gezien niet meer reageren, bewegen toch mee op de juiste tonen. Heerlijk om te zien! (glimlacht)
Hoe ga je om met frustraties bij de cliënt?
Dit is heel situationeel, natuurlijk. Iedereen heeft een andere manier van omgaan met zaken. De ene persoon heeft aanrakingen nodig, terwijl de andere persoon hier des te gefrustreerder van wordt. We moeten dan ook altijd die persoonlijke grens opzoeken én aanvaarden.
Daarnaast is het ook belangrijk om te beseffen dat je de relatie rustig moet opbouwen. Want geloof mij… die vertrouwensband? Die zal er niet snel zijn. Werk daarom met kleine stapjes - en toets altijd af bij de cliënt. Merk je bijvoorbeeld dat de cliënt onrustig wordt van het idee om gewassen te worden? Begin dan bij iets kleiner, zoals een ontspannend voetbadje of het lakken van nagels.
En als laatste… waar word jij pas écht gelukkig van?
Oh, zoveel! Ik ben tenslotte een echte optimist! (lacht) Maar wat bij mij écht zorgt voor voldoening? Da’s weten dat je als verzorgende ware betekenis geeft. Dat je waardering en bedanking krijgt voor je inspanningen. Maar vooral… Dat je weet dat je mensen kan stimuleren in hun eigenwaarde.
Ik wil de eenzaamheid achter dementie doorbreken - en sociaal isolement als gevolg van deze ziekte een beetje verhelpen. En wanneer ik een glimlach zie verschijnen op het gezicht van één van mijn cliënten? Dan duurt het niet lang voor diezelfde glimlach ook op mijn gezicht verschijnt! (glundert)
